CON ĐƯỜNG CÁCH MỆNH
(Tèo tàng cách mệnh)
Thời gian sáng tác: Những năm 1938 - 1940
Gửi thơ đi ngỏ cùng chúng bạn
Sống ở đời lắm nỗi phiền hà
Nói cái xa xôi ta không hiểu
Ta sẽ kể về đất Việt Nam
Nguyên đất Việt Nam có ba kỳ
Còn cả nước Lào với Cao Miên
Đông Dương hợp lại gồm năm xứ
Hai mươi triệu người không lẻ loi
Đất nước Việt Nam ta rộng lắm
Không tin hãy đến Bắc Giang xem
Bắc Giang ruộng nương nhiều vô kể
Không một quả đồi đứng giữa đồng
Bên phải thông đi giáp Sơn Tây
Bên trái ngược về giáp Lạng Sơn
Nói đến địa chủ thật độc ác
Đá chết chị Nà Liềm lúc có mang
Nghĩ phận đàn bà thật không đáng
Bị chết lăn lóc giữa đồng không
Với tay cũng không chạm đất
Anh Khay mới làm đơn thưa kiện
Lên tận thống thống xứ nói lên câu
Hôm sau điệu được Kinh Dầu đến
Tiền bạc kèm theo biết bao nhiêu?
Nay ta người nghèo thật chẳng đáng
Chúng đó lộng quyền thật dã man
Ngẫm lại thấy đó thật chán ngán
Làm sao đây ta kết thành đoàn!
Sớm tối bảo ban vào tổ chức
Đoàn kết nhau lại từ bên trong
Đấu tranh chống Pháp lẫn đế quốc
Cả bọn địa chủ liền đấu theo
Bởi vì phong kiến lộng quyền lắm
Toàn dùng vũ lực đè nén dân
Cớ sao người nghèo không cứu được?
Hãy cố ra sức tổ chức Đoàn
Cả đời người mình bị lao lực
Để chúng cướp đi mất Việt Nam
Ruộng nương cây quả chúng chiếm hết
Hầm mỏ cũng vơ vét sạch trơn
Công nhân ta, ngày hai hào rưỡi
Do bọn “lục lộ” quyền định đoạn
Tiền mong lĩnh về túi chúng cả
Mỗi ngày mới phát hai hào ba
Bị quỵt mỗi người hai xu rồi
Bóc lột sương máu thật là oan
Núi rừng cây cỏ chúng bá chiếm
Dựng nhà đi xin không được phép
Người giàu có tiền đút lót quan
Thân phận người nghèo khó ngóc dậy!
Nước Pháp sắp sửa có loạn to
Sắp mộ thêm lính sang đánh thuê
Việt Nam không biết đâu mà kể
Trai tráng mọi người sẽ đi hết
Lấycả línhcũ lẫn tân binh
Đi chết thay chúng thật uổng phí
Lúc đầu chúng dụ dỗ sung sướng
Cho vợ đi theo cùng ở ăn
Về sau chồng vợ phải ly biệt
Đôi bên than khóc nỗi cơ hàn
Vợ nhắn chồng được mỗi một câu
“Biết đến bao giờ anh trở lại!”
Chồng mới đáp lời “Không can chi”
Đến nơi sẽ viết thư thăm hỏi
Nếu thật tôi được về đây
Mới thành gia thất như bè bạn.
Sang tới nước Pháp liền ra trận
Vợ ở quê nhà bủn rủn người
Có người nghe tin chồng đã chết
Công việc trong nhà không buồn lo
Mạng người Việt Nam đáng kể chi?
Chúng ta lại quét đi lần tiếp lượt
Bởi ta còn thông hiểu, người ơi!
Ta truyền lại cho đời con đời cháu
Anh đi lính thuê thật không đáng
Chết vứt xuống biển nuôi cá voi
Bỏ vợ lẫn con ai nuôi nấng?
Lúc ấy mới thật lắm gian nan!
Có bà ngoại được nhờ đôi chút
Không có, thật ân hận suốt đời
Bởi đâu ta mới bị tan nát?
Đời người không được nói đôi câu
Chết đi mỗi người ở khác chốn
Con lớn không biết mộ cha đâu
Nếu là cách mệnh thành công đó
Giữ nước lòng ta mới sướng vui
Hiện giờ chúng nó đang cướp nước
Chúng phải vu ta cướp Việt Nam?
Ciòn người theo chúng làm chó săn
Mới là không hiểu chuyện đầu đuôi
Khắp xứ nơi nơi ta tổ chức
Mọi người mới chắc được cái thân
Súng đạn hiện giờ tuy có ít
Lời nói động viên - đứng một hàng!
Hạn chúng chiếm nước ta đã hết
Cả nước mọi người giác ngộ đi!
Tuổi già tuổi trẻ đều sôi nổi
Bốn phương ta tổ chức cả rồi
Chính Pháp mới là kẻ cướp nước
Mới là kẻ đến cướp Việt Nam
Trăm cay nghìn đắng ta phải chịu
Câu nào chúng nó cũng dối lừa
Vàng thoi bạc trắng đưa đi hết
Đem giấy sang dối người Việt Nam
Xem ra chúng bị thua trận
Vét sạch của cải cống nước người
Đến ngày cách mệng thành công đó
Thế giới biết tên tuổi Việt Nam
Nam nữ được bình quyền bình đẳng
Làm ăn có gì cùng bảo ban
Làm “quan” không kể ai to, nhỏ
Giàu nghèo ta cùng ngồi một hàng…!
Đăng nhận xét