Hôm ấy vào dịp cuối năm, có một thằng quan ba Pháp đi với một tên đội lệ qua làng. Hắn buộc ngựa ở trước cánh đồng, lên ngồi chơi ngoài nhà sàn của một gia đình giữa xóm Phú Lẩu. Miệng hắn ngậm một cái tẩu to tướng, nạp đầy thuốc lá. Hắn vừa nhả những đụm khói đặc sịt ra khắp nhà, vùa phóng cặp mắt xanh lè nhìn mấy cô gái Tày đi chợ về bên làng Pó Lào. Thằng Tây còn mê mải ngắm thì một tốp học sinh trường tiểu học Đon Đình Biên tan học, đang nhảy chân sáo trên những đám ruộng bậc thang trên đường cái, về nhà.
- Ê, ê bé con! - Thằng Tây bâp bẹ gọi.
Tốp học trò dừng lại nhìn hắn. Hắn nheo nheo mắt, nhếch mép cười, vẫy tay. Tốp học trò trố mắt, đứng yên, Thằng Tây vươn vai đứng dậy, men theo bậc thang, xuống đường. Mấy cậu học trò râu lồm xồm, tiến lại phía mình, sợ quá, chạy tán loạn. Thằng Tây hất hàm xì xồ một tràng tiếng Pháp với tên đội lệ đi theo. Đội lệ khúm núm gật đầu, và dùng tiếng Tày, hắn gọi với:
- Chúng mày đừng sợ. Quan lớn tốt lắm. Quan lớn muốn hỏi chuyện chúng mày đấy.
Mấy cậu học trò vốn nhút nhát vẫn cắm cổ chạy bạt tử. Thụ đứng lại, dang rộng hai cánh tay, ngăn:
- Không sợ, xem nó hỏi gì chúng ta nào.
Biên, Vinh, Thặng và Để thấy Thụ bảo thế liền dừng lại, không bỏ chạy nữa. Thằng quan ba mang cái bụng nặng nề đến trước mặt năm cậu học trò nhỏ. Qua tên đội lệ làm thông ngôn, hắn hỏi Thụ:
- Bé con bao nhiêu tuổi?
- Mười hai. - Thụ điềm nhiên trả lời.
- Ở làng nào?
- Phạc Lạn.
- Học lớp mấy?
- Sơ đẳng.
Thụ trả lời chững chạc. Thằng Tây quay sang hỏi Biên, Vinh, Thặng. Để bé nhất, hắn hỏi cuối cùng. Bắt trước Thụ, các cậu đều cứng cỏi trả lời hắn. Thằng Tây xòe bàn tay lông lá, xoa đầu mấy đứa. Hắn nhe răng vàng ệch ra, vẻ lấy lòng:
- Bây giờ quan ra cho các mọi con Bắc Kỳ mấy bài toán, đứa nào làm xong trước mới được quan thưởng nghe chưa! - Mấy chữ “mọi con Bắc Kỳ” hắn nhấn giọng một cách đểu cáng.
Thì ra cái Thằng Tây mắt mèo quen thói khinh rẻ người thiểu số là mọi rợ, hôm nay định thử trí thông minh của bọn Thụ đây. Hắn lại giở cái trò đưa tiền ra làm mồi câu bọn Thụ nữa!
Bụng đã đói meo, các cậu học trò vẫn làm theo Thụ, lấy giấy bút ra kê vào đầu gối chép bài. Mấy con tính đố hắn ra dễ quá. Chỉ một loáng là Thụ làm xong. Thụ cố ý chờ các bạn lúc đó còn đang làm dở thì Thằng Tây cúi xuống nhìn, sịt sịt mũi, khen:
- Ố la la, giỏi lắm, giỏi lắm, mọi con Bắc Kỳ giỏi lắm!
Hắn sọc tay vào túi, rút ví, lôi ra hai hào thưởng cho Thụ. Thụ lắc đầu không nhận rồi giục các bạn ra về để mặc cho Thằng Tây trố mắt nhìn theo.
Khi về đến nhà, Thụ dừng lại, chậm rãi bảo các bạn
- Giá như hôm nay các cậu đều làm được nhanh cả thì Thằng Tây ấy càng khiếp chúng mình không!
Tác giả: Hoàng Trung Thu
Đăng nhận xét